Çatı GES projelerinde gölge, sistem verimini oldukça düşüren etkendir. Çatı GES tasarımında baca, fenerlik, kot farkları, klima üniteleri ve parapet gibi gölgelendirme unsurları göz önünde bulundurularak, bu cisimlerin yükseklik bilgilerine göre gölge yapacakları alanlar belirlenmelidir. Bunun yanı sıra yakındaki binalar, ağaçlar, tepe gibi oluşumlar da bir çatı güneş enerjisi sisteminde panellerin gölgede kalmasına sebep olabilir. Bu alanlara panel yerleşimi yapılmamasına özen gösterilmelidir.
Gölgeleme analizi yapmak için farklı yöntemler mevcuttur. Bunlardan bazıları AutoCAD tasarım yazılımlarına uzantı olarak eklenip çalışmaktadır. Bu tip uygulamalarda güneş enerjisi santrali kurulacak çatı en, boy, yükseklik ve eğim bilgileri, varsa parapet, baca gibi gölge yapacak faktörlerin en, boy ve yükseklik bilgilerinin girilmesi gerekmektedir. Bu uygulamalalarda yakında bulunan binalar, ağaçlar, dağlar ve tepeler gibi yapılar da simüle edilebilir. GES kurulumu yapılacak çatıda yerleşim yapılacak alanları tanımlayıp, gerekli boşluklar için sınır belirlenmektedir. Bunları 2 boyutta tasarlayıp sonrasında 3 boyuta geçerek kullanılacak solar paneli seçip, panelin çatıya sıfır mı yoksa açılı mı konulacağı belirlenmektedir. Solar paneller çatıya otomatik olarak ya da manuel yerleştirilmektedir.
Solar Gölgelenme Analizi Nasıl Yapılır?
Analiz kısmına geçtiğimiz zaman, PVGIS üzerinden konum bilgisi girilerek çatının bulunduğu konumun hava durumu ve solar ışınım verisi alınmaktadır. Bu veriler programa yüklenerek analiz için alan belirlenip yüzdelik olarak panellerin üzerindeki ışınım değerleri görülmektedir. O bölge için oluşabilecek maksimum ışınımı %100 olarak kabul edip, GES kurulumu yapılacak çatıda gölgede kalan solar panellerde bu yüzdelik değer azalmaktadır. Bunu program günlük ve yıllık ortalama olarak belirlemektedir. Bu yüzden güneşin hareketine göre doğuda ve batıda gün içerisinde gölge değişeceği için gölgelendirme unsurunun etrafındaki panellerin yüzdelik değerleri sıfırlanmamaktadır. Program aynı zamanda bunu renk skalası olarak da göstermektedir.
